ตอนที่ 10 : รู้จักเทรนด์ใหม่ของสารคดี – Interactive / Immersive / Algorithmic

สำรวจโลกของสารคดียุคใหม่ที่พาเราก้าวไปสู่ประสบการณ์ที่จับต้องได้ ทั้งสารคดีแบบมีส่วนร่วมที่ให้เราเลือกทางเดินเรื่องได้, สารคดีเสมือนจริงที่ใช้เทคโนโลยี VR/AR พาไปดื่มด่ำกับเหตุการณ์ และสารคดีเชิงอัลกอริทึมที่ใช้ AI ปรับเปลี่ยนเรื่องราวตามการโต้ตอบของเรา

ตอนที่ 9 : รู้จัก ‘สารคดีเชิงสืบสวน’ – ศิลปะแห่งการเปิดโปงความจริง

สารคดีทั่วไปย่อมมีหน้าที่หลักในการนำเสนอความจริง แต่ถ้าเป็น ‘สารคดีเชิงสืบสวน’ (Investigative Documentary) แค่เสนอความจริงก็ยังไม่พอ ยังต้องขุดคุ้ยเจาะลึกไปให้ถึงเบื้องหลังของประเด็นที่ถูกปกปิดจากสายตาสาธารณชน ด้วยความหวังว่าจะล้วงจนเจอต้นตอของมันได้ในที่สุด

ตอนที่ 8 : ทำสารคดีเล่าเรื่องมนุษย์อย่างไร จึงจะมี ‘จริยธรรม’

หนังสารคดีเป็นสื่อที่มีพลังอำนาจในการถ่ายทอดเรื่องราวชีวิตของผู้คน แต่พลังอันยิ่งใหญ่ก็ต้องมาพร้อมความรับผิดชอบอันใหญ่ยิ่ง คนทำสารคดีจะทำอย่างไรไม่ให้การเล่าเรื่องนั้นกลายเป็นการทำให้พวกเขาตกเป็นฝ่ายถูกจ้องมองด้วยความเวทนาสงสาร ไร้อำนาจ และเป็นแค่ ‘เหยื่อ’ อยู่ตลอดเวลา?

ตอนที่ 7 : รู้จัก Mockumentary – นึกว่าเป็นสารคดี แต่ที่แท้แค่ ‘หยอก ๆ’

เจาะลึก Mockumentary – สารคดีปลอมที่ใช้เทคนิคเหมือนจริง แต่แท้จริงคือเรื่องแต่ง ตั้งแต่ยุคบุกเบิกจนถึงยุคทอง สำรวจบทบาท ความขัดแย้ง และไปดูตัวอย่างเด่น ๆ กัน

ตอนที่ 6 : Docufiction และ Docudrama คืออะไร? ทำไม ‘เรื่องแต่ง’ ถึงมาอยู่รวมกับ ‘สารคดี’?

ขึ้นชื่อว่าเป็น “สารคดี” แล้วทำไมยังมีสิ่งที่เรียกว่า “เรื่องแต่ง” มาผสมได้? บทความนี้ชวนรู้จัก Docufiction และ Docudrama ที่ทำให้คนชอบหนังสารคดีต้องสับสนอยู่บ่อย ๆ

ตอนที่ 5 : วิธีเล่าแปลก ๆ แบบนี้ ก็เรียกว่า “หนังสารคดี” เหมือนกันนะ

เมื่อพูดถึง “สารคดี” หลายคนอาจนึกถึงภาพคนนั่งให้สัมภาษณ์หน้ากล้อง เสียงบรรยายเหตุการณ์ อินโฟกราฟิกนำเสนอข้อมูล ฯลฯ แต่จริง ๆ แล้วหนังสารคดีสามารถใช้ศิลปะแห่งการเล่าเรื่องด้วยภาพและเสียงได้หลากหลายไม่ต่างจากหนังกลุ่มอื่น เราลองมาดูตัวอย่างที่น่าสนใจกัน

นีโอ โซระ : ความฝัน การเมือง วัยรุ่น ดนตรี – Happyend

Happyend เป็นหนังวัยรุ่นที่ถ่ายทอดเรื่องราวของมิตรภาพและการเติบโต บนฉากหลังของสังคมยุคใกล้อนาคตที่กำลังจะล่มสลาย ท่ามกลางการแผ่ขยายของความเกลียดชังทางการเมือง อะไรทำให้ “นีโอ โซระ” คิดเรื่องราวเช่นนี้-แบบที่หาดูได้ไม่ง่ายเลยในหนังวัยรุ่นญี่ปุ่น-ออกมาได้ ซ้ำยังทำมันได้อย่างงดงามเหลือเกิน …บ่ายวันหนึ่งขณะที่เขาเดินทางมาเยือนกรุงเทพฯ เราไปพูดคุยกับเขาเพื่อค้นหาคำตอบ

ตอนที่ 4 : ‘หนังสารคดี’ เปลี่ยนสังคมได้จริงไหม

หนังสารคดีเปลี่ยนโลก เปลี่ยนสังคม หรืออย่างน้อยที่สุดก็เปลี่ยนทัศนคติของคนได้จริงไหม และถ้าจริง อะไรคือคุณสมบัติพิเศษที่ทำให้หนังสารคดีทำได้ถึงขนาดนั้น

ตอนที่ 3 : ‘สารคดี’ เล่าได้กี่แบบ? มาทำความรู้จักวิธีเล่า 6 แบบเบื้องต้น

จับคนมานั่งสัมภาษณ์หน้าฉากสีเทา ๆ, เอาข้อมูลยาก ๆ มาทำอินโฟกราฟิกให้คนดูง่าย ๆ, ใส่เสียงบรรยายอธิบายความตามภาพที่เห็น …ภาพจำของ “สารคดี” ของหลาย ๆ คนอาจเป็นเช่นนี้ แต่ความจริงแล้ว สารคดีมีความหลากหลายในวิธีการนำเสนอมากกว่านั้น​

ตอนที่ 1 : ‘สารคดี’ คืออะไร

หากคุณเดินเข้าไปในโรงภาพยนตร์ที่ประกาศว่าฉาย “หนังสารคดี” คุณควรคาดหวังว่าจะได้เห็นอะไรบนจอ?​ หนังที่บันทึกความจริงอย่างตรงไปตรงมา? หนังที่ถ่ายทอดความเห็นโดยหวังจะเปลี่ยนมุมมองของคุณ? หนังที่คนทำหยิบโลกแห่งความเป็นจริงมาเล่าใหม่ให้เต็มไปด้วยอารมณ์? ทั้งหมดนี้อาจถือเป็นหนังสารคดีทั้งสิ้น และโลกนี้ยังมีวิธีนำเสนอความจริงอีกมากมายที่ท้าทายคำนิยามอยู่เสมอ

Aftersun: มิติของสุนทรียศาสตร์แห่งการถ่ายทอดความรัก ความเจ็บปวด และตัวตนที่พร่าเลือน

มันไม่ใช่หนังเรียบง่ายอย่างที่เข้าใจตอนแรกเลย แต่เป็นหนังที่เต็มไปด้วย “ความหมาย” ที่ถ่ายทอดความเจ็บปวด ความรัก และนัยทางวัฒนธรรมของคนอังกฤษในช่วงทศวรรษ 1990 ได้อย่างลึกซึ้งด้วยศิลปะภาพยนตร์ที่แหวกขนบไวยากรณ์