หนังที่ดัดแปลงมาจากวิดีโอเกม-เราเคยเห็นมาแล้ว, วิดีโอเกมที่ต่อยอดมาจากหนัง-เราเคยเห็นมาแล้ว, หนังสารคดีว่าด้วยวิดีโอเกม-เราก็เคยเห็นมาแล้ว …แต่คุณเคยดู ‘สารคดี’ ที่ถ่ายทำทั้งเรื่องใน ‘โลกของวิดีโอเกม’ หรือยัง?!
ส่งท้ายเดือน Pride ด้วยการขอแนะนำสารคดีเรื่อง Desire Lines ผู้ชนะรางวัล Special Jury Award จากสาย NEXT ของเทศกาลหนังซันแดนซ์ ปี 2024 ซึ่งเป็นสายที่เน้นหนังที่ฉีกขนบการเล่าเรื่องและเปิดความเป็นไปได้ใหม่ ๆ ให้แก่สื่อภาพยนตร์
ทศวรรษ 1950 เกิดกลุ่มคนทำหนังรุ่นใหม่ที่มองหาวิธีใหม่ ๆ ในการเข้าถึง ‘ความจริงที่ไม่ผ่านการปรุงแต่ง’ และพวกเขาได้ให้กำเนิดขบวนการสารคดี Direct Cinema ซึ่งพาเราเข้าไปอยู่ใกล้ชิดกับผู้คนและสถานการณ์จริงในแบบที่สารคดีไม่เคยทำได้มาก่อน
สำรวจโลกของสารคดียุคใหม่ที่พาเราก้าวไปสู่ประสบการณ์ที่จับต้องได้ ทั้งสารคดีแบบมีส่วนร่วมที่ให้เราเลือกทางเดินเรื่องได้, สารคดีเสมือนจริงที่ใช้เทคโนโลยี VR/AR พาไปดื่มด่ำกับเหตุการณ์ และสารคดีเชิงอัลกอริทึมที่ใช้ AI ปรับเปลี่ยนเรื่องราวตามการโต้ตอบของเรา
เจาะลึก Mockumentary – สารคดีปลอมที่ใช้เทคนิคเหมือนจริง แต่แท้จริงคือเรื่องแต่ง ตั้งแต่ยุคบุกเบิกจนถึงยุคทอง สำรวจบทบาท ความขัดแย้ง และไปดูตัวอย่างเด่น ๆ กัน
ขึ้นชื่อว่าเป็น “สารคดี” แล้วทำไมยังมีสิ่งที่เรียกว่า “เรื่องแต่ง” มาผสมได้? บทความนี้ชวนรู้จัก Docufiction และ Docudrama ที่ทำให้คนชอบหนังสารคดีต้องสับสนอยู่บ่อย ๆ
เมื่อพูดถึง “สารคดี” หลายคนอาจนึกถึงภาพคนนั่งให้สัมภาษณ์หน้ากล้อง เสียงบรรยายเหตุการณ์ อินโฟกราฟิกนำเสนอข้อมูล ฯลฯ แต่จริง ๆ แล้วหนังสารคดีสามารถใช้ศิลปะแห่งการเล่าเรื่องด้วยภาพและเสียงได้หลากหลายไม่ต่างจากหนังกลุ่มอื่น เราลองมาดูตัวอย่างที่น่าสนใจกัน
จับคนมานั่งสัมภาษณ์หน้าฉากสีเทา ๆ, เอาข้อมูลยาก ๆ มาทำอินโฟกราฟิกให้คนดูง่าย ๆ, ใส่เสียงบรรยายอธิบายความตามภาพที่เห็น …ภาพจำของ “สารคดี” ของหลาย ๆ คนอาจเป็นเช่นนี้ แต่ความจริงแล้ว สารคดีมีความหลากหลายในวิธีการนำเสนอมากกว่านั้น