The Cathedral

 

เมื่อดูภายนอก บางคนบอกว่าอาคารยักษ์หลังนี้เปรียบเหมือน ‘แฟรงเกนสไตน์ทางสถาปัตยกรรม’ เพราะหน้าตาของมันช่างพิลึกพิลั่น ทว่าเมื่อมองอีกด้าน มันคือวิหารที่เต็มไปด้วยจินตนาการและความงามอันเป็นเอกลักษณ์น่าตื่นตา

 

พวกเขาเรียกที่นี่ว่า ‘วิหารของคุสโต’ (Cathedral of Justo) และเกือบทั้งหมดนี้เป็นผลงานสร้างของคนเพียงคนเดียว!

 

คุสโต กาเยโก ชายชราร่างผอมบางคือคนคนนั้น เขาสร้างมันมาตั้งแต่ปี 1961 ด้วยแบบที่วาดไว้ในหัวและด้วยมือเปล่า โดยไม่เคยมีแบบร่าง ไม่มีแผนผัง ไม่ต้องใช้วิธีการวัดหรือคำนวณใด ๆ บนกระดาษ ไม่เคยมีเงินทุนหรือการสนับสนุนจากศาสนาหรือหน่วยงานไหนอย่างเป็นทางการ อันที่จริงคุสโตไม่เคยเรียนสถาปัตยกรรมศาสตร์หรือวิศวกรรมโยธา และไม่เคยมีประสบการณ์ทำงานก่อสร้างมาเลยด้วยซ้ำ!

หรือพูดให้ถูกกว่านั้น เขาไม่ได้เรียนหนังสือมากนัก การศึกษาของเขาจบลงพร้อมการเริ่มต้นของสงครามกลางเมืองในสเปนปี 1936 ตอนที่เขาแค่อายุ 11 ปี ในวัยหนุ่มคุสโตอยากเป็นพระและใฝ่ฝันจะอุทิศชีวิตให้พระเจ้า แต่แล้วพระเจ้ากลับประทานโรควัณโรคให้เขาซึ่งในขณะนั้นถือว่าติดต่อได้ง่าย เขาจำต้องออกจากอารามแล้วกลับไปยังบ้านเกิดด้วยความผิดหวัง ที่นั่นเขาได้รับมรดกเป็นที่ดินแปลงหนึ่ง ซึ่งที่ดินนี้เองที่จุดประกายให้เขาคิดถึงการรับใช้พระเจ้าด้วยวิธี “สร้างมหาวิหารเป็นของตัวเอง”

 

แม้จะไม่เคยเรียน แต่คุสโตเป็นนักอ่าน เขาจดจำรายละเอียดของอาคารศาสนสถานยุคกลางจากภาพวาดในหนังสือ และเริ่มลงมือสร้างมันโดยใช้เศษวัสดุทุกอย่างที่หาได้ เขารวบรวมอิฐจากกองขยะของโรงผลิตอิฐ ใช้กระป๋องน้ำมันเบนซินเปล่าเป็นฐานของเสา ใช้ลวด, เหล็กเส้น หรือกระทั่งกล่องกระดาษแข็งเก่า ยาง ล้อ ลูกเทนนิสหล่อปูน และตลอดหลายทศวรรษต่อมา เขาอุทิศชีวิตทั้งหมดให้แก่มัน โดยไม่แยแสทั้งคนที่เหยียดหยามว่าเขาเป็นไอ้บ้าและคนที่เชิดชูว่าเขาเป็นอัจฉริยะ

 

กว่า 60 ปีที่คุสโตสร้างวิหารแห่งนี้ เขาเสียชีวิตเมื่อปี 2021 ขณะอายุ 96 ปี โดยที่งานก่อสร้างยังไม่เสร็จสิ้น “ผมไม่เคยคิดหรอกว่าต้องเสร็จเมื่อไหร่” เขากล่าวไว้ในช่วงบั้นปลาย “ผมแค่ต้องสร้างต่อไปให้มากที่สุด เราแค่ทุ่มเทเท่าที่จะทำได้ เราไม่รู้หรอกว่ามันจะพาเราไปถึงตรงไหน แต่นั่นไม่สำคัญเลย”

For 60 years, with no help or architectural expertise, one man builds a gigantic cathedral using waste and recycled materials. He works mostly alone, without ever drawing a single sketch, while his community labels him a madman.

รางวัล (Award) :