การได้ชิงออสการ์เป็นความฝันของคนทำหนังมากมาย แต่คุณย่า อานเญส วาร์ดา กลับไม่คิดงั้น ตอนที่ Faces Places ปรากฏชื่อเป็น 1 ใน 5 ภาพยนตร์สารคดีที่มีสิทธิลุ้นรางวัลออสการ์ประจำปี 2018!
1) คุณอยู่ที่ไหนตอนได้ยินว่า Faces Places ได้เข้าชิงออสการ์สารคดียอดเยี่ยมปีนี้
“อยู่ในห้องตัดต่อค่ะ กำลังตัดหนังเล็กเชอร์ตัวเองอยู่ คือฉันกำลังพยายามถ่ายการสอนหนังของตัวเองน่ะ ถ้าทำเสร็จออกมาเป็นหนังแล้วต่อไปจะได้ใช้วิธีส่งหนังไปแทน ตัวไม่ต้องไป ฮ่าๆ เพราะตอนนี้ฉันพยายามเลี่ยงการไปสอนน่ะ เบื่อ เหมือนต้องไปนั่งขุดกรุตัวเองมาพูดซ้ำๆ ซากๆ ส่วนเจอาร์เขาอยู่ซานฟรานตอนได้ยินข่าว เราก็เลยโทรเฟซไทม์บอกว่าเราดีใจที่ได้ชิง ไม่ได้โม้อะไรมาก แค่บอกว่าดีใจ”
2) ปีนี้เป็นปีสำคัญสำหรับคุณเนอะ นอกจากจะได้ออสการ์เชิดชูเกียรติแล้วยังได้เข้าชิงสารคดีอีก
“ใช่ น่าสนใจนะ เพราะอันที่จริงหนังเรื่องนี้มันเกี่ยวกับคนฝรั่งเศส เกี่ยวกับชาวบ้านธรรมดาๆ ในประเทศฝรั่งเศส แปลกดีที่ได้ชิงออสการ์”
3) เมื่อปีก่อน คุณบอกว่า Faces Places อาจเป็นหนังเรื่องสุดท้ายของคุณแล้ว รู้สึกยังไงที่ก็มาได้ชิงออสการ์กับเรื่องนี้พอดี
“เจอาร์กับฉันทำหนังเรื่องนี้เพื่อแบ่งปันกับผู้คน เราอยากให้หนังเป็นที่รักอยู่แล้วล่ะ แล้วตอนนี้คนดูก็รักมัน และคนลงคะแนนออสการ์ก็รักมัน ก็ดีแล้วนี่คะ หนังพูดถึงความเห็นอกเห็นใจและการแบ่งปัน ตอนนี้กรรมการก็ร่วมแบ่งปันมันกับเราแล้ว”
4) คุณทำหนังมานานมากๆ แต่เพิ่งได้เข้าชิง ถ้าได้ชิงมาก่อนหน้านี้มันจะมีความหมายกับคุณมากกว่านี้มั้ย
“ไม่เลย ก็อย่างที่ฉันพูดตอนรับรางวัลเชิดชูเกียรตินั่นแหละว่า หนังฉันไม่เคยได้ตังค์เลย แต่ได้รางวัลเต็มไปหมด ไม่รู้ว่ารางวัลนี่ให้มาเป็นการชดเชยรึยังไงนะ ฉันไม่เคยได้เงินเลย แต่รางวัลน่ะเหรอ โอ้โฮ เต็มตู้”
5) คุณเป็นผู้เข้าชิงที่สูงวัยที่สุดในประวัติศาสตร์ออสการ์ รู้สึกยังไง
“ก็อย่างที่ฉันชอบพูดน่ะ คือฉันยังไม่ตายนี่นะ”
6) เคยสงสัยมั้ยว่า “ทำไมใช้เวลาพิจารณาชั้นนานจังเนี่ย”
“เฟรเดริค ไวส์แมนก็ไม่ได้เด็กเท่าไหร่นะ เขาทำสารคดีเยอะมาก ทำหนังดีมากด้วยปีนี้ (Ex Libris: The New York Public Library) เขาก็แก่แล้วเหมือนกัน คนอื่นๆ ที่แก่ๆ ก็เยอะแยะ ฉันเคยไปถ่ายมาโนเอล เดอ โอลิเวียรา ผู้กำกับโปรตุเกสตอนเขาอายุ 102 ปีเข้าไปแล้ว เพราะงั้นลืมเรื่องอายุไปเถอะ พวกเราแก่ แต่เรายังหายใจอยู่”
7) และยังทำงานชั้นเลิศอยู่ด้วย
“ฉันชอบทำงาน ฉันรักการทำหนัง ฉันรักการทำสารคดี มันเป็นงานที่วิเศษและถ่อมเนื้อถ่อมตัว เวลาทำสารคดีเราเป็นฝ่ายออกไปรับใช้ผู้คน เราเข้าไปเป็นคนกลางระหว่างคนดูกับซับเจ็กต์ของเรา ฉันรักมาก”
8) จะทำสารคดีต่ออีกมั้ย
“ไม่แล้วล่ะ ฉันจะรีบทำหนังว่าด้วยการสอนของฉัน แล้วฉันก็จะทำงานอินสตอลเลชั่นต่ออีก ฉันเป็นวิชวลอาร์ติสต์ด้วยน่ะ กำลังทำนิทรรศการอีก 1-2 งาน …งานยุ่งนะเนี่ย”
9) แปลว่า Faces Places จะเป็นสารคดีขนาดยาวเรื่องสุดท้ายของคุณ งั้นก็เป็นเรื่องดีใช่มั้ยที่ได้ชิงออสการ์ (เอ๊ะ คนสัมภาษณ์นี่มันจะเอาให้ได้เลยใช่มั้ยประเด็นนี้ 55)
“ก็ดีๆ มันก็เติมเต็มเป้าหมายของเราน่ะค่ะ เราอยากทำหนังที่ทำให้คนดูรักผู้คนที่เราไปถ่าย และเราก็อยากแบ่งปันความรู้สึกดีๆ ให้คนดู ไม่มีการเมืองอะไรอยู่เบื้องหลังทั้งนั้น เราแค่ออกไปพบเจอผู้คน ไปแบ่งปันสิ่งที่เราเป็น”
10) คำถามสุดท้าย ในงานแจกรางวัลออสการ์ 4 มีนานี้ คุณวางแผนอะไรไว้บ้าง
“ไม่มีเลย ฉันจะไปอยู่กับหลานๆ ที่แอลเอ พอถึงเวลาฉันก็ไปงาน ไม่มีปัญหา ไม่มีความตื่นเต้นกระตู้วู้ใดๆ ทั้งสิ้น!”
