สงสัยไหม…เขาถ่ายทำ Free Solo ที่ความสูง 3,200 ฟุตกันยังไง!?

อาจจะกล่าวได้ว่าการทำหนังสารคดี Free Solo (บันทึกการไต่ผาสูง 3,200 ฟุตด้วย ‘มือเปล่า’ ของ อเล็กซ์ ฮอนโนลด์) คือประสบการณ์ชวนสติแตกที่สุดของสองผู้กำกับ จิมมี่ ชิน และ เอลิซาเบธ ไช ตลอดจนเหล่าทีมงานบันทึกภาพซึ่งต่างก็เป็นนักปีนเขาอาชีพ เพราะพวกเขาไม่เพียงต้องตามติดฮอนโนลด์ตลอด 4 ชั่วโมงของการปีนผาอันบ้าบิ่น แต่ยังต้องหาวิธีบันทึกการเคลื่อนไหวของฮอนโนลด์ให้ได้ทุกมุม เพื่อให้ Free Solo กลายเป็นสารคดีที่สมบูรณ์แบบที่สุด

สองผู้กำกับควานหาตัวนักปีนเขามืออาชีพ ที่ถ่ายรูปสวยและใช้กล้องได้คล่องแคล่วมาได้เพียง 4-5 คนเท่านั้น และตั้งเป็นทีมช่างภาพกับภารกิจมหาโหดขึ้นมา 2 ทีมหลักๆ ทีมแรกถ่ายทำจากบนพื้นพร้อมกล้องเลนส์ซูมขนาดยักษ์ ส่วนทีมที่ 2 ต้องรับงานหวาดเสียวกว่า… เพราะตามปีนผาไปพร้อมฮอนโนลด์ด้วย!

แต่แน่ล่ะ สิ่งที่ต่างกันคือ ขณะที่ฮอนโนลด์ใช้มือเปล่า เหล่าตากล้องจะต้องไปพร้อมเชือกเซฟตี้ โดยกระจายอยู่กันหลายจุดบนผา “คนที่ปีนผาขึ้นไปต้องแบกอุปกรณ์ต่างๆ หนักสักคนละ 20 กิโลได้ แถมยังต้องหิ้วเชือกช่วยชีวิตยาว 500 เมตรไปด้วย” ชินอธิบาย “พร้อมๆ กันนี้ก็ต้องไต่ผาขึ้นไปพลาง ถ่ายหนังไปพลาง

“เราใช้อุปกรณ์ถ่ายหนังที่ออกแบบมาพิเศษเพื่อให้ใช้มือเดียวถ่ายได้สะดวก เพราะอีกมือต้องจับเชือกไว้ และยังต้องบังคับทิศทางของเชือกที่ตัวเองโหนอยู่อีกต่างหาก เพื่อจะถ่ายภาพผาหินหลายระยะและทิศทาง”


ความน่ามหัศจรรย์ที่ทำให้งานภาพของ Free Solo ได้รับคำชมเชยไม่แพ้การเล่าเรื่องของมันคือ วิธีที่หนังจับจ้องไปยังจุดเล็กๆ อย่างปลายนิ้ว, เท้า หรือหินก้อนเล็กๆ บนผาที่ฮอนโนลด์ใช้ยึดตัวขึ้นไป เพราะหากปราศจากการจับภาพอันละเอียดอ่อนเช่นนี้ คนดูก็ไม่อาจรู้ได้เลยว่าความยากและเสี่ยงที่ฮอนโนลด์เผชิญนั้นหนักหนาแค่ไหน “หินมันลื่นมาก รูที่ใช้นิ้วจับก็กว้างนิดเดียว เราเรียกภาวะนี้ว่า friction climbing หรือก็คือตอนที่คุณไม่มีที่ให้เหยียบนั่นแหละ มีแค่แรงเสียดระหว่างยางจากรองเท้ากับผาหิน มันโคตรจะเป็นการปีนที่ไม่ปลอดภัยเลยจริงๆ”


ดังนั้น ทีมงานจึงขับเน้นความสำคัญของงานภาพไปยังความลาดชัน และเทคนิคการปีนผาของฮอนโนลด์ “คนชอบถามว่า เราไปถ่ายเจาะฉากที่อเล็กซ์เอื้อมนิ้วเกี่ยวร่องหินยังไง” ชินว่า “เราใช้กล้องจากโดรนด้วย แต่เราก็ไม่รู้อีกว่าแบตเตอรี่มันอึดแค่ไหน แถมไม่รู้เลยด้วยซ้ำว่ากล้องโดรนมันถ่ายอะไรติดมาบ้าง จนเราลงมาจากผา โหลดทุกอย่างแล้วนั่งดูด้วยกัน แล้วผมว่านี่แหละเป็นหนึ่งในโมเมนต์ที่ใหญ่ที่สุดของการทำหนังเรื่องนี้เลย ตอนที่นั่งดูฟุตเตจแล้วเห็นอเล็กซ์ปรากฏตัวขึ้นในกล้อง

จุดสำคัญอยู่ที่ช่วงจังหวะที่ฮอนโนลด์ต้องข้ามร่องหินที่ลื่น ไม่มีที่จับด้วยการกระโดดไปเกาะยังอีกฝั่ง (!!) “มันมีจังหวะที่เขาหันมามองกล้อง ส่งยิ้ม พอพวกเราเห็นฉากนี้ก็แทบจะเป็นลมล้มลงจากเก้าอี้กันทั้งกองเลย!”