รู้จักบาโฟเมต ซาตานในร่างแพะผู้ต่อต้านพระเจ้า

ถ้าคุณเป็นคนเล่นเกม Ragnarok online น่าจะคุ้นเคยกับ Hidden temple หนึ่งในดินแดนสุดอันตรายที่ถ้าผู้เล่นคนไหนเดินไปยุ่มย่ามเข้า ตัวละครหน้าตาเหมือนแพะกับเคียวหนึ่งเล่มจะปรากฏตัวขึ้นแบบไม่มีปี่มีขลุ่ย แล้วสังหารผู้เล่นจนตายเกลื่อนกลับจุดเซฟแทบไม่ทัน นั่นคือบาโฟเมต (Baphomet) วายร้ายตัวสำคัญของเกมที่นำจุดจบมาให้ผู้เล่นแล้วมากต่อมาก และบาโฟเมตนี้เอง ที่กลายมาเป็นสัญลักษณ์สำคัญของโบสถ์ซาตาน และถูกใช้เป็นเครื่องมือในการต่อสู้คัดค้านการสร้างจารึกบัญญัติสิบประการ ซึ่งสารคดี Hail Satan? (2019) ถ่ายทอดไว้อย่างแสบสัน

บาโฟเมตคือใคร?


ตามประวัติศาสตร์ บาโฟเมตคือเทพที่ว่ากันว่าเหล่าอัศวินเทมพลาร์เคารพบูชากันอย่างลับๆ ราวช่วงปี 1307 และถูกพิจารณาว่าเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดการปราบปรามอัศวินเหล่านี้ในเวลาต่อมาเนื่องจากบาโฟเมตเป็นตัวแทนความนอกรีต ถึงขั้นที่มีบันทึกว่า พระเจ้าฟิลลิปที่ห้าแห่งฝรั่งเศส จับตัวอัศวินเทมพลาร์มาทรมานอย่างโหดเหี้ยมเพื่อบีบให้พวกเขายอมรับว่ากำลังนับถือบาโฟเมตและต่อต้านกลุ่มลัทธิคาธาริสม์ (Catharism – หมายถึงชาวคริสต์หัวรุนแรงและขวาจัดในฝรั่งเศส) มีบันทึกว่า หลังถูกทรมานอย่างหนัก อัศวินหลายรายยอมรับว่าพวกเขาแอบเคารพบูชาเทพนอกรีตนาม Baphomet (หรือ Mahomet) อย่างลับๆ อย่างไรก็ตาม นับเป็นการสะท้อนว่ารัฐมองบาโฟเมตและลัทธิอื่นๆ เป็นศัตรูของคริสต์ศาสนา อันจะนำมาสู่ความมั่นคงของรัฐที่โยงตัวเองเป็นหนึ่งเดียวกับศาสนาได้หากปล่อยปละละเลยต่อไป ดังนั้น บาโฟเมตจึงเป็นเสมือนศัตรูในสายตาของเหล่าศาสนาคริสต์และนักบวชในยุคกลางนั่นเอง

อัศวินเทมพลาร์ (Photo: Roque Gameiro/Wikimedia Commons/Public Domain)
บาโฟเมต โดย เอลีฟาส เลอวี (Photo: Eliphas Lévi/Wikimedia Commons/Public Domain)

ล่วงมาในปี 1856 ศิลปินชาวฝรั่งเศสนาม เอลีฟาส เลอวี ตีความบาโฟเมตออกมาเป็นรูปของแพะกึ่งมนุษย์ที่สื่อถึงสองขั้วในจักรวาล เช่น ความดีความเลว, แสงสว่างและความมืด ตลอดจนสมดุลต่างๆ และบาโฟเมตของเลอวีนี่เองที่ได้กลายมาเป็นต้นกำเนิดภาพแทนของซาตานที่อยู่ตรงข้ามกับพระเจ้า ขยับขยายเข้าไปสู่วัฒนธรรมป๊อปจนเป็นตัวละครในเกมดังที่เรากล่าวไปแล้วข้างต้น และที่เป็นจริงเป็นจังมากที่สุดคือการกลายไปเป็นสัญลักษณ์ของเหล่าความเชื่อกลุ่มโบสถ์ซาตาน (The Satanic Temple) ที่ไปสุดทางด้วยการระดมทุนจากเว็บชื่อดัง Indiegogo เมื่อปี 2014 เพื่อจะสร้างอนุสาวรีย์บาโฟเมตกับเด็กสองคนเพื่อเอาไปวางตั้งไว้ที่ดีทรอยต์ และโดดเด่นสะดุดตาอย่างมากด้วยความสูงสองเมตรครึ่ง (!!)

แน่นอนว่ามันเป็นอนุสาวรีย์ที่สร้างการถกเถียงในชุมชนขึ้นอย่างรวดเร็วว่าเหมาะสมหรือไม่ และนำไปสู่คำถามว่า ทำไมบาโฟเมตและความเชื่อของชาวโบสถ์ซาตานจึงไม่เหมาะสมเล่า เพราะพวกเขาไม่ได้ไปสร้างความเดือดร้อนให้ใคร แถมอนุสาวรีย์นี้ก็มาจากการระดมทุนอย่างถูกต้องอีกต่างหาก สิ่งเหล่านี้จึงเป็นแรงกระเพื่อมแรกๆ ของการตั้งคำถามต่อรัฐที่พยายามผูกโยงรัฐตัวเองกับศาสนาผ่านท่าทีการประท้วงแบบกึ่งจริงจังกึ่งกวนอารมณ์ของเหล่าผู้บูชาซาตาน