รัฐบาลฮังการีเตรียมออกกฎหมายเล่นงานคนทำหนังสารคดีที่ ‘ทำให้รัฐไม่สบายใจ’

เป็นคนทำหนังสารคดี ชีวิตช่างยากนัก สมาคมคนทำหนังสารคดีฮังการี (Hungarian Documentary Filmmakers Association หรือ MADOKE – Magyar Dokumentumfilmesek Egyesülete) ออกแถลงการณ์ปกป้องเสรีภาพของเพื่อนร่วมวิชาชีพ หลังรัฐบาลเตรียมออกกฎหมายใหม่ซึ่งเปิดช่องให้เล่นงานคนทำสารคดี “ที่ทำให้รัฐไม่สบายใจ”

 

ร่างกฎหมายที่รัฐสภาฮังการี-ภายใต้การนำของนายกฯ วิกโตร์ โอร์บาน-กำลังจะลงคะแนนให้ผ่านนี้ มีชื่อว่า “On the Transparency of Public Life” (ว่าด้วยความโปร่งใสในชีวิตสาธารณะ) ซึ่งจะทำให้คนทำหนังสารคดี องค์กรภาคประชาสังคม สื่ออิสระ และบริษัทที่รับทุนต่างประเทศ ถูกจับตาและอาจเจอบทลงโทษหนักหากทำเนื้อหาที่กฎหมายระบุว่า “ห้ามนำเสนอในแง่ลบ” อันได้แก่ เรื่องของสถาบันประชาธิป, ความเป็นเอกภาพของชาติ, ชุมชนชาวฮังการีในต่างแดน, โครงสร้างครอบครัวแบบดั้งเดิม, เพศสภาพทางชีวภาพ, สันติภาพ, ความมั่นคงของชาติ, ความร่วมมือระหว่างประเทศ, อัตลักษณ์ตามรัฐธรรมนูญ และวัฒนธรรมคริสต์

 

ความหมายก็คือ ถ้ากฎหมายนี้ผ่าน คนทำสารคดีที่ใช้หนังเป็นกระบอกเสียงแก่คนชายขอบ ไม่ว่าจะพูดถึง LGBTQ, ผู้อพยพ, สงครามในยูเครน ฯลฯ จะถูกจับตาและมีโอกาสถูกลงโทษทั้งหมด

 

ในแถลงการณ์บอกด้วยว่า นับตั้งแต่พรรค FIDESZ ขึ้นเป็นรัฐบาลมา 15 ปี คนทำหนังสารคดีอิสระในฮังการีก็ถูกกีดกันอย่างเป็นระบบจากเงินทุนของรัฐ โดยเฉพาะหากนำเสนอเรื่องที่รัฐไม่ยอมรับ แต่ที่ผ่านมาหลายคนยังทำงานต่อได้เพราะทำด้วยใจรัก รวมทั้งยังขอเงินทุนจากต่างประเทศได้ แต่แน่นอนว่าภายใต้กฎหมายนี้ ชีวิตของพวกเขาจะต้องยากลำบากขึ้นอีกมาก

 

ตอนท้ายแถลงการณ์กล่าวว่า “เราขอยืนเคียงข้างนักข่าวอิสระและคนทำงานสื่อ องค์กรเอ็นจีโอ และประชาชนฮังการีทุกคนที่กล้าแสดงความคิดเห็นต่อสาธารณะ แม้จะเสี่ยงต่อความปลอดภัยทั้งส่วนตัวและอาชีพ เราเชื่อในความร่วมมือทั้งในและนอกประเทศ กฎหมายนี้เป็นมาตรการล่าสุดในชุดการโจมตีเสรีภาพการชุมนุม การแสดงออก และการคัดค้าน เป้าหมายคือปิดปากทุกคนที่คิดหรือทำต่างออกไป

 

“ขอให้เรายืนหยัดร่วมกัน โปรดช่วยสนับสนุนคนทำหนังสารคดีชาวฮังการีด้วยวิธีไหนก็ตามที่คุณทำได้”